«دعا، کلید رحمت الهی و سلاح مؤمن»
باسمه تعالی
«دعا، کلید رحمت الهی و سلاح مؤمن»
محمد بارونی
روایت است که کسی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) پرسید: «آیا خداوند ما آنقدر نزدیک است که آهسته با او مناجات کنیم، یا آنقدر دور است که باید با صدای بلند او را بخوانیم؟»
در پاسخ به این پرسش، آیه شریفه زیر نازل شد:
«وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَهَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَ لْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ»(سوره بقره، آیه ۱۸۶)
ترجمه: «و هنگامی که بندگان من از تو درباره من می‌پرسند، بگو من نزدیکم! دعای دعا کننده را هنگامی که مرا می‌خواند اجابت می‌کنم. پس باید دعوت مرا بپذیرند و به من ایمان بیاورند، شاید هدایت یابند.»
آری! یکی از مهم‌ترین وسائل ارتباط بندگان با خداوند، دعا و نیایش است.
عبدالله بن سنان روایت می‌کند که از امام صادق (علیه السلام) شنیدم فرمودند:
«زیاد دعا کنید، زیرا دعا کلید بخشش خداوند و وسیله رسیدن به هر حاجت است. نعمت‌ها و رحمت‌هایی نزد پروردگار است که جز با دعا نمی‌توان به آنها دست یافت. بدانید که هر در بسته‌ای را که بکوبید، سرانجام گشوده خواهد شد.»
• دعا، تکیه‌گاهی است برای تقویت اراده و برطرف کردن ناراحتی‌های انسان.
• دعا، یاری خواستن از مبدأ آفرینش و استفاده از کمک‌های بی‌دریغ اوست.
• دعا، سلاح مؤمن، دفع کننده خطرات و جذب کننده رحمت الهی است.
• دعا، درخواست فراهم شدن اسباب و عواملی است که از دایره قدرت انسان بیرون است، آن هم از کسی که قدرتش بی‌پایان و هر امری برای او آسان است.
• دعا، پیوند قلب و روح با پروردگار جهانیان و بیداری دل و اندیشه است.
البته برای اجابت دعا، رعایت شرایطی ضروری است. این شرایط نه تنها راهگشای اجابت دعا هستند، بلکه در تربیت انسان و به کارگیری نیروهای او در مسیری سازنده و ثمربخش نیز مؤثرند. از جمله این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. پاکی قلب: توبه از گناهان و خودسازی، زمینه‌ساز اجابت دعا است. امام صادق(ع) می‌فرمایند:«مبادا کسی از خدا تقاضایی کند مگر آنکه نخست حمد و ثنای او را به جا آورد، بر پیامبر و آل او درود فرستد، به گناه خود اعتراف و توبه کند و سپس دعا نماید.»
۲. پاکی اموال: تغذیه از حرام، مانع اجابت دعا می‌شود. پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند:«کسى که دوست دارد دعایش مستجاب گردد، باید غذا و کسب خود را پاک کند.»
۳. مبارزه با فساد: امر به معروف و نهی از منکر، از شرایط مهم اجابت دعا است. پیامبر(ص) می‌فرمایند:«باید امر به معروف و نهی از منکر کنید، وگرنه خداوند بدکاران را بر نیکان شما مسلط می‌کند و دعاهایتان مستجاب نخواهد شد.»
۴. عمل به پیمان‌های الهی: ایمان، عمل صالح و امانت، از دیگر شرایط استجابت دعا هستند.
۵. دعا و عمل: دعا باید همراه با تلاش و کوشش باشد. امام علی(ع) می‌فرمایند:«دعا کننده بدون عمل و تلاش، مانند تیرانداز بدون زه است.»
بنابراین، مؤمن باید همواره به سلاح دعا مجهز باشد و از آن غافل نشود. قرآن کریم، ائمه معصومین(ع) و بزرگان دین، سفارش‌های فراوانی در این زمینه کرده‌اند و راه درست دعا کردن را به ما آموخته‌اند.
دعاهای قرآنی مانند «ربنا»ها، دعاهای امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه، و ذکرهای توصیه شده مانند صلوات، سبحان الله، الحمدلله، لا اله الا الله، و بیان اسمای الهی مانند یا حافظ، یا ناصر، یا رازق، یا کریم، یا رحیم، از جمله دعاهای ارزشمندی هستند که می‌توان از آنها استفاده کرد.
در این ایام، سفارش رهبر معظم انقلاب اسلامی را نیز فراموش نکنیم که به قرائت سوره فتح، دعای ۱۴ صحیفه سجادیه و دعای توسل برای پیروزی جبهه مقاومت تأکید نموده‌اند. ان شاء الله.
