« سیمایی از نماز »
باسمه‌تعالی
« سیمایی از نماز »
نماز، ساده‌ترین، عمیق‌ترین و زیباترین رابطه‌ی انسان با خداوند است که در تمام ادیان آسمانی بوده است.
نماز، تنها عبادتی است که سفارش شده قبل از آن، خوش‌صداترین افراد بر بالای بلندی رفته و با صدای بلند، شعار «حَیَّ عَلَی الصَّلاهِ، حَیَّ عَلی الفَلاحِ،حَیَّ عَلَى خَیْرِ ٱلْعَمَلِ» را سر دهند و با اذان خود سکوت را بشکنند و یک دوره اندیشه‌های ناب اسلامی را اعلام و غافلان را بیدار کنند.
نماز به‌قدری مهم است که حضرت ابراهیم علیه‌السلام هدف خود را از اسکان زن و فرزندش در صحرای بی آب و گیاه مکّه، اقامه‌ی نماز معرّفی می‌کند، نه انجام مراسم حج.
امام حسین علیه‌السلام ظهر عاشورا برای اقامه‌ی دو رکعت نماز، سینه‌ی خود را سپر تیرهای دشمن قرار داد.
قرآن، به حضرت ابراهیم و اسماعیل علیهماالسلام دستور می‌دهد که مسجدالحرام را برای نمازگزاران آماده و تطهیر نمایند. آری، نماز به‌قدری مهم است که زکریّا و مریم و ابراهیم و اسماعیل علیهم‌السلام خادم مسجد و محل برپایی نماز بوده‌اند.
نماز، کلید قبولی تمام اعمال است و امیرالمؤمنین علیه‌السلام به استاندارش می‌فرماید: بهترین وقت خود را برای نماز قرار بده و آگاه باش که تمام کارهای تو در پرتو نمازت قبول می‌شود.
نماز، یاد خداست و یاد خدا، تنها آرام‌بخش دل‌هاست.
نماز، در بیشتر سوره‌های قرآن، از بزرگ‌ترین سوره (بقره) تا کوچک‌ترین آن (کوثر) مطرح است.
نماز، از هنگام تولّد در زایشگاه که در گوش نوزاد اذان و اقامه می‌گویند تا پس از مرگ که در گورستان بر مرده نماز می‌خوانند، جلوه می‌کند.
هم برای حوادث زمینی مانند زلزله و بادهای ترس‌آور آمده و هم برای حوادث آسمانی مانند خسوف و کسوف، نماز آیات واجب گشته و حتّی برای طلب باران، نماز باران آمده است.
نماز، انسان را از انجام بسیاری منکرات و زشتی‌ها بازمی‌دارد.
در نماز، تمام کمالات به چشم می‌خورد که ما چند نمونه از آن را بیان می‌کنیم:
- نظافت و بهداشت را در مسواک‌زدن، وضو، غسل و پاک بودن بدن و لباس می‌بینیم.
- جرأت، جسارت و فریادزدن را از اذان می‌آموزیم.
- حضور در صحنه را از اجتماع در مساجد یاد می‌گیریم.
- توجّه به عدالت را در انتخاب امام‌جماعت عادل می‌یابیم.
- توجّه به ارزش‌ها و کمالات را از کسانی که در صف اوّل می‌ایستند، به دست می‌آوریم.
- جهت‌گیری مستقل را در قبله احساس می‌کنیم. آری، یهودیان به سویی و مسیحیان به‌سوی دیگر مراسم عبادی خود را انجام می‌دهند و مسلمانان باید مستقل باشند و لذا به فرمان قرآن، کعبه، قبله‌ی مستقل مسلمانان می‌شود، تا استقلال در جهت‌گیری آنان حفظ شود.
- مراعات حقوق دیگران را در این می‌بینیم که حتّی یک نخ غصبی، نباید در لباس نمازگزار باشد.
- توجّه به سیاست را آنجا احساس می‌کنیم که در روایات می‌خوانیم: نمازی که همراه با پذیرش ولایت امام معصوم نباشد، قبول نیست.
- توجّه به نظم را در صف‌های منظّم نماز جماعت و توجّه به شهدا را در تربت کربلا و توجّه به بهداشت محیط را در سفارش‌هایی که برای پاکی و نظافت مسجد و مسجدی‌ها داده شده است، می‌بینیم.
- توجّه به خدا را در تمام نماز، توجّه به معاد را در «مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ»، توجّه به انتخاب راه را در «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ»، انتخاب همراهان خوب را در «صِراطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ»، پرهیز از منحرفان و غضب‌شدگان را در «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضّالِّینَ»، توجّه به نبوّت و اهل‌بیت پیامبر صلی‌الله علیه و آله را در تشهّد و توجّه به پاکان و صالحان را در «اَلسَّلامُ عَلَینا وَ عَلی عِبادِ اللَّهِ الصّالِحینَ» می‌بینیم.
- توجّه به تغذیه‌ی سالم را آنجا می‌بینیم که در حدیث آمده است: اگر کسی مشروبات الکلی مصرف کند، تا چهل روز نمازش قبول نیست.
- آراستگی ظاهر را آنجا می‌بینیم که سفارش کرده‌اند از بهترین لباس، عطر و زینت در نماز استفاده کنیم و حتّی زن‌ها وسایل زینتی خود را در نماز همراه داشته باشند.
- توجّه به همسر را آنجا می‌بینیم که در حدیث می‌خوانیم: اگر میان زن‌وشوهری کدورت باشد و یا یکدیگر را بیازارند و بدزبانی کنند، نماز هیچ‌کدام پذیرفته نیست.
اینها گوشه‌ای از آثار و توجّهاتی بود که در ضمن نماز به آن متذکّر می‌شویم.
امام خمینی قدس‌سره فرمود: «نماز، کارخانه‌ی انسان‌سازی است».
منبع: تفسیر نور – استاد قرائتی – ذیل تفسیر سوره لقمان – آیه ۱۷
سلام نکات بسیار عالی و آموزنده بود برای مدارس ارسال میکنم
سلام ، ممنون و سپاسگزارم
اجرتان با خدا