اثر یاد خدا در تربیت انسان
باسمه تعالی
« اثر یاد خدا در تربیت انسان »
محمد بارونی
خداوند بزرگ مرتبه در آیه ۱۵۲ سوره بقره خطاب به بندگانش می فرماید: فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ، پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم .
مفسران قرآن برای این جمله، ترجمه های متنوعی بیان نموده اند. یکی از ترجمه هایی که شده است این است که خدا به بندگانش می فرماید: مرا در خلوتگاه یاد کنید تا شما را در جمع یاد کنم .
آری، توجه به یا خدا و بندگی و اطاعت او در خَلوت و جَلوت و در پنهان و آشکار می تواند چنان نوری بر دل ها بتاباند که انسان بتواند آنچه را دیگران نمی بینند و نمی شنوند ، ببیند و بشنود.
در سرگذشت عبدصالح خدا ، عارف کامل جناب شیخ رجبعلی خیاط ( نکوگویان) آمده است که وی می گوید: « در ایام جوانی دختری رعنا و زیبا از بستگان دلباخته من شد و سرانجام در خانه ای خلوت مرا به دام انداخت ، با خودم گفتم رجبعلی! خدا می تواند تو را خیلی امتحان کند، بیا یک بار تو خدا را امتحان کن! و از این حرام آماده و لذت بخش به خاطر خدا صرف نظر کن. سپس به خدا عرضه داشتم، خدایا ! من این گناه را برای تو ترک می کنم، تو هم مرا برای خودت تربیت کن. »
آن روز این جوان ظاهرا ۲۳ ساله، دلیرانه همچون حضرت یوسف پیامبر(ع) در برابر گناه مقاومت کرد و از آلوده کردن دامن خود به گناه اجتناب ورزید و از دام خطر گریخت و همین فرار از وی گناه، موجب بصیرت و بینایی او شد، به طوری که دیده برزخی وی روشن شد و آنچه دیگران
نمی دیدند و نمی شنیدند، او می دید و می شنید .
در کتاب کیمای محبت در فصل ذکر اولیای خدا این مرد الهی شاگردان و دوستان را به بیان مداوم چند ذکر که از احادیث اسلامی گرفته شده دعوت کرده است :
شیخ برای غلبه بر نفس ذکر « لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ » یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. و ذکر « یا دائمُ یا قائمُ » سفارش نموده است.
این عبد صالح خدا ذکر « یا خَیْرَ حَبِیبٍ و مَحْبُوبٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آله » را بعد از دیدن نامحرم، و برای در امام ماندن از وسوسه های شیطان، بسیار مؤثر و کارساز می‌دانستند.
همچنین شیخ « تلاوت صبحگاهی سوره صافات » و « تلاوت شبانگاهی سوره حشر» را برای دست یافتن به صفای دل مفید می دانست.
البته باید توجه داشت که منظور از ذکر، فقط بیان نام خدا به زبان نیست، بلکه هدف این است که با تمام قلب و جان به ذات پاک خدا توجه کرد، آن توجهی که انسان را از گناه بازدارد و به اطاعت از فرمان او دعوت کند.
واقعاً چقدر این جمله زیباست فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ ، پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم . که خداوند با آن عظمت و بزرگی، ذکر بندگانش را در کنار ذکر خودش قرار می دهد.
پروردگارا! به ما کمک کن تا بتوانیم نامت و یادت را با تمام وجود درک کنیم و در همه حالات به تو توجه داشته باشید.
منابع :
۱- تفسیر نمونه استاد مکارم شیرازی
۲- کتاب کیمیای محبت ، یادنامه شیخ رجبعلی خیاط( نکوگویان) ، نوشته محمدی ری شهری
