آیات زندگی(۲)- « از گام های شیطان پیروی نکنید. »
باسمه تعالی
آیات زندگی(۲)
« از گام های شیطان پیروی نکنید. »
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیطَانِ
ای کسانی که ایمان آورده اید از گام های شیطان پیروی نکنید.
طفل جان از شیر شیطان بازکن
بعد از آنـش با ملک انـباز کن
تا تو تاریک و ملول و تیره ای
دان که با دیو لعین همشیره ای
تفسیر
در این آیه خداوند به یکی از راه های نفوذ شیطان در انسان اشاره کرده است. به این معنی که نفوذ افکار و اعمال شیطانى گاهی به صورت تدریجى و کم رنگ است و اگر در همان گام هاى نخست کنترل نشود، وقتى انسان متوجّه می گردد که کار از کار گذشته است، بنابراین هنگامى که نخستین وسوسه هاى اشاعه ی فحشاء یا هرگناه دیگر آشکار می شود، باید همانجا در مقابل آن ایستاد تا آلودگى گسترش پیدا نکند.
اگر شیطان را به معنى وسیع کلمه، یعنى هر موجود موذى و تبهکار و ویرانگر تفسیر کنیم، گستردگى این هشدار در تمام ابعاد زندگى روشن می شود. هرگز یک انسان پاکدامن و با ایمان را نمی شود یک مرتبه در آغوش فساد پرتاب کرد، بلکه گام به گام این راه را طی می کند.
گام اول معاشرت و دوستى با آلودگان است.
گام دوم شرکت در مجلس آنها.
گام سوم فکر گناه.
گام چهارم ارتکاب مصادیق مشکوک و شبهات.
گام پنجم انجام گناهان صغیره.
و بالآخره در گامهاى بعد گرفتار بدترین کبائر می شود.
درست به کسى می ماند که زمام خویش را بدست جنایتکارى سپرده، که او را گام به گام به سوى پرتگاه می برد، تاسقوط کند و نابود گردد، آرى این است خطوات شیطان.
در ادامه ی این آیه آمده است:
« وَ مَن یَتَّبِع خُطُوَاتِ الشَّیطَانِ فَإِنَّهُ یَأمُرُ بِالفَحشَاءِ وَ المُنکَرِ وَ لَولا فَضلُ اللهِ عَلَیکُم وَ رَحمَتُهُ مَا زَکَى مِنکُم مِن أَحَدٍ أَبَدَاً»
فحشاء به گناهان پنهان اطلاق می شود و منکر به گناهان آشکار. در این قسمت خداوند به انسان هشدار می دهد که اگر از گامهای شیطان پیروی کنید، قطعاً شیطان شما را ابتدا به سمت پنهانی گناه کردن و بعد از آن که قبح گناه شکسته شد و برایتان راحت تر گشت، به سمت آشکارا گناه کردن می کشاند و چنانچه رحمت خداوند و لطف او نبود که توطئه های شیطان را برایتان خنثی کند و شما را در مسیر درست یاری نماید، هیچ کدام از شما رستگار نمی شدید. (تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۳۷۰.)
حدیث:
– امام جعفرصادق(ع)فرمودند: اگر شیطان دشمن (قسم‌خورده تو) است، پس این همه غفلت و بی‌خبری، چرا؟! (بحارالانوار، ج ٧٣، ص ١۵٧)
– پیامبرگرامی اسلام (ص)فرموده اند که سه دسته از اغوای شیطان در امانند:
۱-کسانی که همواره مشغول ذکر و به یاد خدا هستند.
۲-کسانی که از ترس خدا گریه می‌کنند.
۳-کسانی که در سحرها (در نماز شب) از گناهان استغفار می‌نمایند. (جامع احادیث‌الشیعه،ج١۴،ص٣٧۵)
داستان:
روزی شیطان، موسی(ع) را ملاقات کرد و به حضرت عرضه داشت: تویی آن انسانی که خداوند مهربان تو را به رسالت برگزیده و
بی واسطه با تو سخن میگوید؟ روی این حساب از آبروی فوق العادّهای برخورداری، من یکی از مخلوقات خدایم و گناهی را مرتکب شدم و علاقه دارم از آن گناه به درگاه حضرت حق، توبه کنم! به پیشگاه محبوب عالمیان واسطه شو تا توبه ام را بپذیرد.
حضرت موسی(ع) قبول کرد، از خداوند مهربان درخواست کرد: الهی! توبه اش را بپذیر.
خطاب رسید یا موسی! خواسته ات را قبول کردم، به شیطان امر کن به قبر آدم سجده کند، چرا که توبه از گناه، جبران عمل فوت شده است.
موسی ابلیس را دید و پیشنهاد مقصود خلقت را به او گفت.
ابلیس سخت عصبانی شد و با تکبّر گفت: ای موسی! من به زنده او سجده نکردم، توقّع داری به مرده او سجده کنم!
سپس گفت: ای موسی! به خاطر اینکه به درگاه حق جهت توبه من، شفاعت کردی بر من حق دار شدی. به تو بگویم که در سه وقت مواظب ضربه ی من باش، که هرکس در این سه موقع، مواظب من باشد از هلاکت مصون میماند:
۱-به هنگام خشم و غضب، مواظب فعالیت من باش. زیرا که روحم در قلب تو و چشمم در چشم توست و همانند خون در تمام وجودت می چرخم، تا به وسیله تیشه خشم، ریشه ات را برکنم.
۲- به وقت قرار گرفتن در میدان جهاد متوجّه باش، چون که در آن وقت من مجاهد فی سبیل الله را به یاد فرزندان و زن و اهلش انداخته، تا جایی که رویش را از جهاد فی سبیل الله برگردانم.
۳- بترس از اینکه با زن نامحرم خلوت کنی، زیرا که من در آنجا واسطه نزدیک کردن هر دو به هم هستم! (خصال، ج ١، ص ۵۵)
