« خلاصه ای از تفسیر سوره قدر »
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
« خلاصه ای از تفسیر سوره قدر »
إِنّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ«۱» وَ ما أَدْراکَ ما لَیْلَهُ الْقَدْرِ«۲» لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ«۳» تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ«۴» سَلامٌ هِیَ حَتّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ«۵»
سیمای سوره قدر
سوره قدر در مکّه نازل شده و همانند دیگر سوره های مکّی، آیاتش کوتاه و موزون است. روایات متعدّدی در فضیلت تلاوت این سوره بعد از سوره حمد در نماز وارد شده است و به کسی که آن را در نماز واجب بخواند خطاب می شود: خداوند گذشته تو را بخشید،از نو آغاز کن. امام رضا علیه السلام فرمود:کسی که در زیارت قبور مؤمنین، سوره قدر را هفت مرتبه بخواند،خداوند آن مردگان و کسی که این سوره را تلاوت کرده است، می آمرزد.
إِنّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ«۱»
همانا ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم.
نکته ها:
* خداوند، امورعالم را از طریق فرشتگان و با واسطه آنان به انجام می رساند. لذا در بسیاری از آیات قرآن، فعل ها و ضمیرهای مربوط به خداوند به صورت جمع آمده است. چنانکه در آغاز این سوره می فرماید: «إِنّا أَنْزَلْناهُ» ما قرآن را نازل کردیم.
* براساس نظر مفسّران، قرآن دو بار نازل شده است. یکبار به صورت یکپارچه در شب قدر که این سوره به آن اشاره دارد و بار دیگر به صورت تدریجی در مدت بیست و سه سال دوره رسالت پیامبر.
* از آیه «إِنّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» با آیه «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ» معلوم می شود که شب قدر در ماه رمضان است، امّا اینکه کدام یک از شب های ماه رمضان است،در قرآن چیزی بر آن دلالت ندارد و در روایات نیز به صورت مردّد میان یکی از سه شب آمده است. چنانکه از امام صادق علیه السلام در مورد شب قدر پرسیدند: آن حضرت فرمود: درشب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم رمضان جستجویش کن.
وَ ما أَدْراکَ ما لَیْلَهُ الْقَدْرِ«۲» لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ«۳»
و تو چه دانی که شب قدر چیست؟ شب قدر از هزار ماه بهتر است.
نکته ها:
* کلمه «قدر»در قرآن، در چند معنا به کار رفته است:
الف) مقام و منزلت.
ب ) تقدیر و سرنوشت
ج ) تنگی و سختی.
دو معنای اول در مورد «لَیْلَهِ الْقَدْرِ» مناسب است، زیرا شب قدر، هم شب با منزلتی است و هم شب تقدیر و سرنوشت است.
* خداوند در شب قدر، امور یک سال را تقدیر می کند.
* بیدار بودن شب قدر و احیای آن با دعا و نماز و قرآن، مورد سفارش پیامبر و اهل بیت آن حضرت بوده است و در میان سه شب، بر شب بیست و سوم تأکید بیشتری داشته اند. چنانکه شخصی از پیامبر پرسید: منزل ما از مدینه دور است، یک شب را معیّن کن تا به شهر بیایم.حضرت فرمود:شب بیست و سوم به مدینه داخل شو. امام صادق علیه السلام در حالی که بیمار بودند،خواستند که شب بیست و سوم ایشان را به مسجد ببرند و حضرت زهرا علیها السلام در این شب، با پاشیدن آب به صورت بچه ها، مانع خواب آنها می شدند. در روایات آمده است که دهه آخر ماه رمضان،پیامبر بستر خواب خود را جمع نموده و ده شب را احیا می داشت.
* از وقایع عجیب تاریخی،ضربت خوردن حضرت علی علیه السلام در شب قدر،در محراب عبادت و به هنگام نماز است.آری، اشرف خلق خدا،در اشرف مکان ها و اشرف زمان ها،در اشرف حالات،شهید شد.
* تقارن شب تقدیر بشر با شب نزول قرآن، شاید رمز آن باشد که سرنوشت بشر، وابسته به قرآن است.اگر پیرو قرآن باشد، سعادت و رستگاری و اگر دور از قرآن باشد، شقاوت و بدبختی برای او رقم می خورد.
* شاید رمز اینکه شب قدر مخفی است،آن باشد که مردم شب های متعدّد را به عبادت بپردازند،کسانی که یک شبِ آنرا درک کردند مغرور نشوند و کسانی که آنرا درک نکردند،از باقی شب ها مأیوس نشوند.
تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ«۴»
در آن شب،فرشتگان و روح به اذن پروردگارشان برای انجام هر کاری فرود آیند.
نکته ها:
* از امام صادق علیه السلام پرسیدند: آیا روح همان جبرئیل است؟ فرمود: جبرئیل از ملائکه است و روح برتر از ملائکه است. سپس این آیه را تلاوت فرمودند: تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ .
* با نزول فرشتگان بر قلب پیامبر و امام معصوم در شب قدر، ارتباط زمین با آسمان و مُلک با ملکوت برقرار می شود.
نگاهی به فرشتگان در قرآن
فرشتگان،کارگزاران نظام هستی و مأمور انجام فرامین خداوند در اداره امور هستند. در قرآن برای هر دسته از فرشتگان مأموریّت و نقش خاصّی تعیین شده است و با همان مأموریّت نام گزاری شده اند.
برخی فرشتگان برای حفاظت گماشته شده اند. بعضی با اولیاء الهی گفتگو دارند. در مواردی، سخن از امداد فرشتگان به رزمندگان در جبهه های جنگ به میان آمده است. برخی فرشتگان مسئول گرفتن جان مردم هستند. و دسته ای دیگر مسئول امور عرش. از وظایف دیگر فرشتگان، دعا و استغفار برای مؤمنین و صلوات بر پیامبر اسلام است. از امتیازات فرشتگان، عبادت دائمی و خستگی ناپذیر آنهاست.
فرشتگان درجاتی دارند و همه در یک سطح و مقام نیستند. خداوند، همان گونه که بعضی از انبیا را بر برخی دیگر برتری داده، از میان فرشتگان نیز بعضی را برگزیده است. قدرت تمام فرشتگان یکسان نیست و ظرفیّت های متفاوتی دارند. بعضی فرمانبرند و بعضی فرمانده، ولی همه معصوم و امین هستند. ایمان به همه فرشتگان لازم است و انکار آنان در کنار انکار خداوند آمده است.
فرشتگان، لشگر الهی هستند و اطاعت مطلق از خداوند دارند و هر چه را مأمور شوند انجام می دهند و هرگز نافرمانی ندارند. اطاعت آنان آگاهانه و بر اساس تقوای الهی است و در اطاعت،کار خاصّی را گزینش نمی کنند، بلکه هر کاری که به آنان محوّل شود انجام می دهند.
سَلامٌ هِیَ حَتّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ«۵»
(آن شب)تا طلوع فجر،(سراسر)سلام و درود است.
نکته ها:
* «سَلامٌ» ،یکی از نام های خداوند در قرآن است.
* مراد از «سَلامٌ» در این آیه، لطف و عنایت ویژه الهی نسبت به بندگان در شب قدر است که سلامت و رحمت و برکت را به دنبال دارد و باب نقمت و عذاب را می بندد، زیرا کید و وسوسه شیطان در آن شب مؤثر واقع نشود.
* در شب قدر، فرشتگان به زمین نازل می شوند و بر هر مرد و زنی که در حال عبادت باشند، سلام می کنند. چنانکه در قیامت نیز با گفتن سلام به استقبال بهشتیان می روند.
پروردگارا ! به توفیق بده تا شب قدر را درک کنیم و تقدیر ما را از سوی خودت بهترین های دنیا و آخرت مقرر بفرما
منبع : تفسیر سوره نور- استاد محسن قرائتی
عااااااااااااااااالی بود 😉😉😉
عااااااااااااااااالی بود 😉😉😉